นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) เกิดเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2494 ณ บ้านแท่น ตำบลโพนทอง อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่ ๔ จากโรงเรียนบ้านเสว ตำบลโนนประดู่ อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๕ หลังจากนั้นได้ศึกษานักธรรมชั้นเอก เปรียญธรรม ๓ ประโยค จากวัดบัวใหญ่ ตำบลบัวใหญ่ อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา จนถึงปี ๒๕๑๓ และมีใจใฝ่รักที่จะศึกษาเล่าเรียนเพื่อเพิ่มพูนความรู้ โดยได้ศึกษาต่อจนกระทั่งสำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่ ๖ มัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย ในช่วงปี พ.ศ. ๒๕๔๙-๒๕๕๑ จากศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา ในปี พ.ศ. ๒๕๔๖ นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) ได้รับพระราชทานปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา และได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัย World Peace Academy Cyberu Pakistan

นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) เริ่มต้นศึกษาเพลงโคราชกับครูดัด บ้านแท่น ที่บ้านมาบกราด ตำบลโคกกระชาย อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๙ ศึกษาเพลงโคราชกับครูลพ บ้านแท่น ที่บ้านแท่น ตำบลโพนทอง อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๒ เรียนรู้เพลงโคราชเพิ่มเติมกับครูยอดชาย หนองน้ำขุ่น อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ และได้เริ่มเล่นเพลงโคราชตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๒๒ เป็นต้นมา หลังจากนั้น ปี พ.ศ. ๒๕๒๔ ได้เรียนรู้เพลงโคราชกับครูลอยชาย แพรกกระโทก สำนักงานเพลงโคราชเกาะลอย ถนนสุรนารายณ์ ตำบลในเมือง อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา และเป็นหมอเพลงประจำคณะเกาะลอย จนกระทั่งหัวหน้าคณะครูลอยชายเสียชีวิต

นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) ได้ประกอบอาชีพเป็นหมอเพลงโคราชมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๒๒ และตั้งแต่ปีพ.ศ. ๒๕๒๙ ถึงปัจจุบัน ได้ตั้งคณะเพลงโคราชชื่อว่า คณะกำปั่น บ้านแท่น กาเหว่า โชคชัย มีสำนักงานอยู่ที่อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) ได้เผยแพร่ความรู้ด้านเพลงโคราชให้แก่นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจ เป็นอาจารย์ที่ปรึกษาในฐานะครูเพลงโคราชแก่บัณฑิตผู้ที่ทำวิจัยเกี่ยวกับเพลงโคราช และภาษาโคราช เป็นวิทยากรฝึกสอนในสถาบันการศึกษาต่างๆ ได้สืบสานการเล่นเพลง ประดิษฐ์สร้างสรรค์การเล่นเพลงโคราชให้เข้ากับยุคสมาย สร้างสรรค์ทำนองใหม่ จังหวะใหม่ และนำไปเผยแพร่จนเพลงโคราชเป็นที่รู้จักในวงกว้าง

นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) ยังเป็นผู้สละทรัพย์และหารายได้สำหรับสร้างพิพิธภัณฑ์ศูนย์การเรียนรู้เพลงโคราช เก็บรวมรวมกลอนเพลงไว้ในแหล่งเก็บข้อมูลเพื่ออนุรักษ์และสืบทอดอย่างเป็นระบบ ได้ส่งเสริมให้มีการผลิตสื่อเพื่อการเรียนการสอนเพลงโคราช เป็นผู้ดำเนินรายการวิทยุและโทรทัศน์เพื่อส่งเสริมการเผยแพร่เพลงโคราช ศิลปวัฒนธรรมด้านเพลงพื้นบ้าน และพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) ยังได้ประพันธ์เพลงโคราชไว้เป็นจำนวนมาก มีทั้งเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับจังหวัดนครราชสีมา ผู้คนที่ทำคุณประโยชน์ให้จังหวัดนครราชสีมา พุทธประวัติ การส่งเสริมการท่องเที่ยว การต่อต้านยาเสพติด และการทุจริต

นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (บ้านแท่น) มีความมุ่งมั่นที่จะ “เผยแพร่เพลงโคราชให้ดังไปไกลให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้” ความตั้งใจดังกล่าวปรากฏเป็นผลงานที่แสดงให้เห็นทั้งความรู้ความสามารถและ “อัจฉริยลักษณ์” ด้านศิลปวัฒนธรรมอย่างยอดเยี่ยม สมควรได้รับการยกย่องเชิดชูให้เป็นที่ประจักษ์ และเป็นแบบอย่างต่อไป มหาวิทยาลัยมหาสารคามจึงเห็นควรเชิดชูเกียรติให้ นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ เป็นผู้ที่สมควรได้รับพระราชทานรางวัลพระธาตุนาดูนทองคำ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๑ ประเภทบุคคลดีเด่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สาขาทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม เพื่อเป็นเกียรติยศแก่ตนเองและวงศ์ตระกูลสืบต่อไป