รองศาสตราจารย์ ดร.ฉลาด จันทรสมบัติ เกิดเมื่อวันที่ ๒๑ เดือน ตุลาคม ๒๔๙๔ ณ ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม สำเร็จการศึกษาบัณฑิต สาขาภูมิศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒมหาสารคาม การศึกษามหาบัณฑิต สาขาการศึกษาผู้ใหญ่ จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร และการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาการบริหารและพัฒนาการศึกษา จากมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปัจจุบันเป็นรองศาสตราจารย์ระดับ ๙ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

   รองศาสตราจารย์ ดร.ฉลาด จันทรสมบัติ เป็นผู้มีความรู้ความชำนาญพิเศษในการสร้างและพัฒนาชุมชน กลุ่ม องค์กรชุมชน กลุ่มวิสาหกิจชุมชน การจัดความรู้กลุ่มองค์กร ชุมชน การวิจัยปฏิบัติการแบบ มีส่วนร่วม การวิจัยที่ใช้ชุมชนเป็นฐานการทำงานแบบมีส่วนร่วม และการเรียนรู้จากการปฏิบัติ มีบทความวิจัยที่ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารวิชาการระดับชาติและนานาชาติ รวม ๓๒ เรื่อง

   รองศาสตราจารย์ ดร.ฉลาด จันทรสมบัติ เป็นผู้มีความสนใจในการวิจัยที่ใช้ชุมชนเป็นฐานโดยใช้กระบวนการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมหลายปี มีโครงการวิจัยที่เป็นที่ยอมรับในวงกว้าง ได้แก่ โครงการพัฒนาและวิจัยสุขภาวะชุมชนเพื่อความอยู่ดีมีสุขจังหวัดร้อยเอ็ดและจังหวัดมหาสารคาม และโครงการอื่นๆอีกหลายโครงการ มีการเผยแพร่ผลงานการวิจัย ในเวทีประชุมวิชาการและตีพิมพ์ลงในวารสารวิชาการระดับชาติและนานาชาติ อยู่ในฐานข้อมูลระดับนานาชาติ ได้สร้างชื่อเสียงให้แก่มหาวิทยาลัยมหาสารคาม โดยการสร้างองค์ความรู้ใหม่ เรื่อง การเรียนรู้จากการปฏิบัติที่ยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ ผลงานวิจัยมีความโดดเด่น เป็นการวิจัยและพัฒนาโดยประยุกต์การวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมที่เกิดจาก นักวิชาการ คือ ผู้วิจัย นักพัฒนาคือ นักวิจัยภาคสนามที่เป็นเจ้าของที่โครงการ นักวิจัยชาวบ้าน คือ ตัวแทนเจ้าของที่ อบต. และตัวแทนจากนักวิจัยชาวบ้าน มาทำงานร่วมกัน เกิดรูปแบบการทำงานที่เหมาะสม มี ๒ องค์ประกอบ คือ (๑) การวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ๖ ขั้นตอน (๒)แผนดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๖ กิจกรรมย่อยที่แตกต่างจากบุคคลอื่น คือ มีนวัตกรรมในการพัฒนาการเรียนรู้เกิดขึ้นในช่วงวิจัย ได้แก่ ๑) แผนที่สุขภาวะชุมชน ๒) ตัวชี้วัดความสำเร็จในการดำเนินงาน ๓)สื่อสาธารณะเป็นแผ่นพับ ป้ายโฆษณา สื่อผญา สื่อหมอลำ และกิจกรรมแก้ปัญหาสุขภาพ คือลดอบายมุขไม่มีเครื่องดื่มในงานศพ งานกฐิน เป็นต้น ๔) มีนักวิจัยสุขภาวะชุมชนที่ดำเนินงานต่อเนื่องร่วมกับ อบต. ๕) อบต.และชุมชนมีความตระนักเห็นความสำคัญของการมีส่วนร่วมได้ผลักดันแผนงานเป็นข้อบัญญัติของ อบต.ขับเคลื่อนงานอย่างต่อเนื่อง เมื่อผู้วิจัยจากภายนอกถอนตัวออกมา

   จากความรู้ความสามารถ ประกอบกับผลงานวิจัยที่ดีเด่น มหาวิทยาลัยมหาสารคาม จึงมีมติเป็นเอกฉันท์ ที่เห็นควรยกย่องให้ รองศาสตราจารย์ ดร.ฉลาด จันทรสมบัติ เป็นผู้สมควรได้รับพระราชทานรางวัลเชิดชูเกียรติเป็นนักวิจัยดีเด่น สาขาสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ประจำปี ๒๕๕๔ เพื่อเป็นเกียรติยศแก่ตนเองและวงศ์ตระกูลสืบไป